Uczymy się o chorobach: Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona to proces zwyrodnieniowy ośrodkowego układu nerwowego, w którym dochodzi do uszkodzenia funkcji ruchowych chorego. Jest uznawana za jedną z najczęściej występujących chorób tego układu. Nazwa choroby pochodzi od nazwiska angielskiego lekarza – Jamesa Parkinsona, który w 1817 roku jako pierwszy rozpoznał i opisał jej objawy.

Występuje zarówno o mężczyzn jak i kobiet, jednak statystycznie częściej dotyka tych pierwszych. Największą zachorowalność stwierdza się u osób między 50 a 60 rokiem życia. Jej częstotliwość wzrasta wraz z wiekiem.  Schorzenie może występować również u osób znacznie młodszych. Przyjmuje  się, że około 5 -10 % chorych pierwsze objawy pojawiają się już przed 40 rokiem życia. Znane są również przypadki parkinsonizmu młodzieńczego, który dotyka osoby poniżej 18 roku życia. Charakterystyczny dla schorzenia jest zanik komórek istoty czarnej, wydzielających dopaminę. Jej spadek do około 20% powoduje pierwsze symptomy choroby. Niestety, przyjmuje się, że stałe starzenie się społeczeństw, w przyszłości doprowadzi do zwiększenia zachorowalności.

Przyczyny i diagnostyka

Przyczyny choroby nie są do końca znane, jednak wśród nich wymienić można predyspozycje genetyczne, długotrwałe działanie neurotoksyn (np. lakiery, farby, rozpuszczalniki), wpływ środowiska, neuroinfekcje oraz stres oksydacyjny (czyli zaburzenia równowagi wewnętrznej człowieka, odpowiadającej za prawidłowy przebieg wielu procesów życiowych). Uważa się, że na rozwój chory wpływ może mieć stosowanie silnych leków psychotropowych (w leczeniu psychoz i schizofrenii).

Niestety, mimo wielu charakterystycznych objawów, rozpoznanie choroby nie jest łatwe (nawet przez neurologów). Diagnostyka polega na wnikliwych badaniach klinicznych oraz wywiadzie chorobowym. Rozpoznawana jest ona również na podstawie obserwacji oraz reakcji na leki.

Objawy 

Postęp choroby jest powolny i trwa latami. Jednym z pierwszych objawów choroby mogą być zaburzenia węchu, zaparcia oraz zaburzenia snu. Warto pamiętać, że zaburzenia węchu mogą występować nawet kilka lub nawet kilkanaście lat przed zaburzeniami ruchowymi. Najczęściej schorzenie zaczyna się zmęczeniem, pogorszeniem samopoczucia, smutkiem i ogólnym zniechęceniem. Pojawia się drżenie rąk. Początkowo następuje w chwilach napięcia emocjonalnego (np. strach, zdenerwowanie, ale i radość), a następnie również w stanach spoczynku. Najczęściej objawy te dotykają tylko jednej strony ciała. Drżenie obejmować może również policzki, nogi, wargi, rzadziej głowę i tułów. Czasami występują bóle mięśniowe. Pojawiają się także problemy z pisaniem – pismo staje się coraz mniejsze.

Następuje spowolnienie ruchów. Stają się one przy tym niezgrabne. Pojawiają się trudności we wstawaniu z łóżka czy krzesła. Chód chorych staje się powolny, skraca się długość wykonywanych kroków. W późniejszym etapie schorzenia występuje także szuranie oraz powłóczenie nogami. Osoby dotknięte chorobą mają także problemy z wykonywaniem codziennych czynności takich, jak mycie się, golenie, ubieranie, jedzenie, itp. Następuje również zwiększenie napięcia mięśniowego, które jest przyczyną typowej w tym schorzeniu usztywnionej postawy (głowa i tułów pochylone są do przodu, ręce i nogi lekko ugięte, a ramiona wysunięte są do przodu). Z powodu zaburzeń równowagi u osób dotkniętych chorobą często zdarzają się upadki.  Co więcej, schorzeniu często towarzyszą niepokoje, lęki oraz objawy depresyjne.

Mogą występować również objawy takie, jak: trudności w połykaniu, niewyraźna, monotonna i cicha mowa, brak mimiki twarzy, rzadkie mruganie oczami, częstomocz, ślinotok oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Często występuje również nadpobudliwość nerwowa.

Leczenie

Niestety, całkowite wyleczenie choroby jest praktycznie niemożliwe. Terapia niweluje skutki schorzenia, a nie ich przyczynę. Polega na przyjmowaniu leków oraz rehabilitacji ruchowej. Właściwie prowadzone pozwala ograniczyć lub nawet zmniejszyć nasilenie dolegliwości. Jest również szansą na opóźnienie występowania nasilonych objawów schorzenia .

W celu utrzymania sprawności fizycznej zalecana jest rehabilitacja ruchowa oraz logopedyczna. Stosuje się również masaże oraz ciepłe kąpiele. Zaleca się również uprawianie tai-chi, jogi, ale przede wszystkim nordic walking’u.

Leczenie farmakologiczne polega przede wszystkim na przyjmowaniu lewodopy (standard w leczeniu – aminokwas przekształcany w mózgu w dopaminę) lub apomorfiny. Niestety, z biegiem lat skuteczność terapii maleje. W leczeniu schorzenia stosowane są również metody neurochirurgiczne.  U chorych z nasilonym drżeniem, najczęściej wykonuje się zabiegi takie, jak talamotomię (polega na zniszczeniu niewielkiego obszaru struktury mózgu zwanej wzgórzem) oraz palidotomię (polega na przecięciu struktur w obrębie gałki bladej). Pozwalają one zmniejszyć ten proces nawet o 90%. U niektórych pacjentów (bez przeciwwskazań) wykonany zostać może również zabieg polegający na wszczepieniu do mózgu odpowiednich stymulatorów.

Osobom cierpiącym na chorobę zaleca się stosowanie diety ubogiej w białko, które hamuje wchłanianie leków.

Słowa kluczowe (tagi) dla tego artykułu:
Uczymy się o chorobach, medycyna, zdrowie

Podobne artykuły/wiadomości: Jak objawia się depresja? Jak odżywiają się Polacy? Choroba Alzheimera: zachorowalność zależna od genu? Trendy wiosna/lato w europejskich stolicach "Sieć Życia" Lifenet działa w Polsce już 6 lat

Podziel się artykułem Share   Artykuł został opracowany przez: BycSeniorem.pl